प्यूठानको गौमुखी, बाइसमुल झरना र नाङ्गी क्षेत्रमा घुम्न पुग्ने आन्तरिक तथा बाह्य पर्यटकलाई लक्षित गरी गौमुखीमा होमस्टे सञ्चालनमा आएको छ । गौमुखी गाउँपालिका–२ अर्खा किनाममा सामुदायिक होमस्टेको निर्माण गरी सञ्चालनमा ल्याइएको हो ।
गौमुखी, नाङ्गिलेख, बाईसमुल झरना लगायतका क्षेत्रमा प्रशस्त धार्मिक तथा पर्या पर्यटनको सम्भावना रहेको गौमुखी क्षेत्र स्वर्गद्वारी–गौमुखी पदमार्गसँग पनि जोडिएको छ । ढोरपाटनको नजिक रहेको गौमुखीमा पहिलो पटक होमस्टे सञ्चालनमा आएको होमस्टे सञ्चालक तथा गौमुखी सामुदायिक सिकाइ केन्द्रका अध्यक्ष मित्र थापाले जानकारी दिए । प्रदेश सरकारले डिभिजन वन कार्यालयमार्फत २०७७/०७८ मा सामुदायिक होमस्टे भवन बनाएको थियो । पूर्वाधार अपूर्ण रहेको उक्त भवनका लागि गौमुखी गाउँपालिकाले थप सहयोग गरेपछि यसै सातादेखि होमस्टे सञ्चालनमा आएको थापाले जानकारी दिए ।
सामुदायिक होमस्टे निर्माणका लागि लुम्बिनी प्रदेश सरकारले डिभिजन वन कार्यालय मार्फत निर्माण गरेको भवनमा होमस्टे सञ्चालन हुन सकेको थिएन । जीर्ण बन्न थालेको भवनमा सिकाइ केन्द्रले गौमुखी गाउँपालिकाको सहयोगमा होमस्टे सञ्चालनमा ल्याएको हो । गाउँपालिकाको बजेटबाट होमस्टे सञ्चालकका लागि तालिम, व्यावसायिक कुखुरा पालनका लागि स्थानीयहरूलाई चल्ला वितरण र होमस्टेमा आवश्यक सामग्रीहरू खरिद गरिएको थापाले बताए । ‘गौमुखीमा आउने पर्यटकलाई वासस्थानको राम्रो व्यवस्था हुने र गाउँलेको आम्दानी पनि बढ्ने आशा राखेका छौ,’ थापाले भने,‘ गाउँपालिकाको सहयोग निरन्तरता भएर होमस्टे राम्रो सँग सञ्चालन हुने छ ।’ होमस्टे सञ्चालनका लागि सिकाई केन्द्र मार्फत गौमुखी कृषि तथा पर्यटन उद्यमी समूह गठन गरिएको छ ।
भवनमा शौचालय सहितको रुममा ४ जना, साधारण रुममा ६ जना र खुल्ला रुममा १५ जना गरी एक पटकमा २५ जना बस्न सक्ने गौमुखी २ का वडा अध्यक्ष डोरबहादुर रानाले बताए । उद्यमी समूहले पाहुनाको मागका आधारमा सत्कार गरी स्थानीय उत्पादनका परिकार खुवाउन सकिने रानाले बताए । स्थानीय उत्पादनको प्रवर्द्धन, कला संस्कृतिको बजारीकरण र महिलाहरूलाई उद्यमी बनाउन होमस्टे महत्त्वपूर्ण हुने गौमुखी गाउँपालिकाका अध्यक्ष विष्णु कुमार गिरीले बताए । ‘गौमुखी आउने पाहुनालाई स्थानीय रहनसहन, संस्कृति अनुसार सत्कारका लागि होमस्टे महत्त्वपूर्ण छ’ गिरीले भने, ‘होमस्टेको प्रवर्द्धन र विस्तारका लागि गाउँपालिका प्रतिबद्ध छ ।’ होमस्टे सञ्चालनमा आएपछि गौमुखी पुग्ने पर्यटकलाई सहज हुने भएको छ । जिल्लामा स्वर्गद्वारी आउने पर्यटकलाई लक्षित गरी यस अघि स्वर्गद्वारी नगरपालिका २ को धनवाङ र ऐरावती गाउँपालिका १ को सिर्सेनी पनि होमस्टे सञ्चालनमा छन् ।