News Portal

रेडियो सुन्नुहोस्

जुम्री किनारको बस्ती जोखिममा

गिरुप्रसाद भण्डारी
१०९५ पटक

प्यूठान — प्यूठान नगरपालिका–२, ३ र ४ को सिमानास्थित जुम्री खोला बगरमा धमाधम घर निर्माण भइरहेका छन् । खोलाको बहाव परिवर्तन हुने गरी घर बनाउन थालेपछि बस्ती जोखिममा परेको छ ।

निजी जमिन भन्दै स्थानीयवासीले प्लटिङ गर्नेलाई जग्गा बिक्री गरेपछि संरचना निर्माण हुन थालेका हुन् । निर्माणसंहितामा बगरमा भवन बनाउन नहुने मापदण्ड छ । त्यसविपरीत जुम्री बगरमा दर्जनौं घर बनेका छन् ।

पाँच–सात वर्षपहिलेदेखि जोखिमयुक्त क्षेत्रमा धमाधम घर निर्माण भइरहँदासमेत स्थानीय प्रशासन र नगरपालिका मूकदर्शक बनेका छन् । जुम्रीस्थित पक्की पुल क्षेत्रको तल्लो भागका २० घर जोखिममा रहेको स्थानीय कल्पना परियारले बताइन् । खोला किनारमा गरिएको प्लटिङमा घडेरी किनेर घर बनाएकामा अहिले पछुतो लागेको उनले सुनाइन् । ‘जुम्री पक्की पुलको तल्लो भाग क्षेत्रमा निकै जोखिम छ,’ उनले भनिन्, ‘अहिलेसम्म कतैबाट पनि रोकथामका लागि पहल भएको छैन ।’ प्लटिङ गरेकाहरूले घडेरी बिक्री गरेपछि हराउँछन् । स्थानीय सरकारले पनि नियन्त्रण नगर्दा बस्ती जोखिममा परेको उनले बताइन् ।

स्थानीय तहले विपद् प्रतिकार्ययोजना बनाएर यस्ता जोखिमयुक्त स्थानमा भौतिक संरचना निर्माण गर्न रोक लगाउनुपर्ने जिल्लामा विपद् व्यवस्थापनमा काम गर्दै आएका स्रोत व्यक्ति सञ्जय रिजालले बताए । ‘विपद् व्यवस्थापनको दृष्टिकोणले जोखिम रहेको जुम्री क्षेत्रमा धमाधम घर निर्माण भएका छन्,’ उनले भने, ‘यसमा स्थानीयसरकारको ध्यान पुग्नुपर्छ ।’

स्थानीय सरकारले बस्ती कहाँ बसाल्ने, खेती कहाँ गर्ने र उद्योग सञ्चालन गर्ने स्थान पहिचान गर्नुपर्नेमा छाडा छोडेका कारण अव्यवस्थित प्लटिङ र बसोबास भइरहेको रिजालले बताए । ‘विगतमा खोला बग्ने बहावमा घर ठडिइरहेका छन्,’ उनले भने, ‘खोलाको किनारबाट टाढा निर्माण गर्नुपर्नेमा बगरमा घर बन्न थालेपछि विपद् निम्तिने खतरा छ ।’ ०७३ साउन ११ गते आएको बाढीले धेरै घरमा नोक्सान पुर्‍याएको रिजालले बताए ।

स्थानीय सरकारले जोखिमयुक्त स्थानमा भौतिक संरचना निर्माण भए रोक्न पहल लिनुपर्ने प्रमख जिल्ला अधिकारी बद्रीनाथ गैरेले बताए । वर्तमान ऐन–कानुन मिचेर जोखिमयुक्त स्थानमा भौतिक संरचना निर्माण भएको सम्बन्धमा स्थानीय प्रशासनले चाँडै निर्णय लिने उनले बताए ।

जुम्री खोलामा आउने बाढीको निकाससमेत अवरुद्ध हुने गरी संरचना निर्माण भइरहेको प्यूठान नगरपालिकाका मेयर अर्जुनकुमार कक्षपतिले स्विकारे । अहिले नियन्त्रण नगरे ठूलो जनधनको क्षति हुने उनले बताए । ‘स्थानीय सरकारले रोक्न खोज्दाखोज्दै धेरै घर निर्माण भएका छन्,’ उनले भने, ‘यस्तो कार्य सबै लागेर रोक्नुपर्छ ।’

०४४ मा नापी नक्सा हुँदा खोलाको भाग सानो राखिएको थियो । धेरै क्षेत्रफल भएको क्षेत्रमा १८ मिटर र साँघुरो भएको स्थानमा ४ मिटर चौडासम्म नापी नक्सामा खोला रहेको छ । हाल जुम्रीको पक्की पुलभन्दा माथि खयरघारीसम्म खोलाको भागलाई सडक मानेर वरिपरि घर निर्माण भएको जिल्ला नापी कार्यालय प्यूठानका सूचना अधिकारी भोजराज भुसालले बताए ।

पक्की पुलभन्दा तल्लो क्षेत्रमा खोला आफ्नै भागमा बगेको उनले सुनाए । पहिले जुम्री खोलामा बाढी आउँदा न्यूनतम ५० मिटर चौडा बगर बनाउने गरेर बग्ने गरेको प्यूठान नगरपालिका–४, टारीका ८४ वर्षीय लोकबहादुर भण्डारीले बताए । ‘बगरको पुर्जा बोकेर आफ्नो जमिन भन्दै बिक्री गरिरहेका छन्,’ भण्डारीले भने, ‘खोलो बार्‍ह वर्षमा फर्कन्छ भन्छन् । पहिलेकै स्थानमा खोलो फर्के जुम्री बजार बच्दैन ।’

श्रोतः https://www.kantipurdaily.com/pradesh-5/2019/04/08/15546961252711394.html?fbclid=IwAR2JINanUL3kcMUeW6Yo4lM7H1lwkSOqDBGSHq900pXRSP5B_y6hxIBipTg

हाम्रा सामाग्रीहरू झुलेनी युनाइटेड नेटवर्क प्रा.ली. द्वारा सञ्चालित निम्न सञ्चारमाध्यममा हेर्न, पढ्न र सुन्न सकिन्छ ।

– www.jhulenipost.com (दर्ता नं. २७८२ /२०७८/ ०७९, सूचीकृत नं. २८८४/ २०७८/ ०७९)

– रेडियो झुलेनी १०४.७ मेगाहर्ज (इजाजत पत्र नं. ०१/ २०७८/ ०७९, लाइसेन्स नं. ४२/ २०७८/ ०७९)

– झुलेनी पोष्ट साप्ताहिक (मङ्गलवार) (दर्ता नं. ११ (जिल्ला प्रशासन कार्यालय प्युठान), प्रेस काउन्सिल नेपालबाट ख वर्गमा वर्गीकृत)

प्रतिकृया दिनुहोस्

बाग्दुलामा ३० जनाको निशुल्क स्वास्थ्य परिक्षण

मानसिक स्वास्थ्य प्रवद्र्धना लागि योग ध्यान कार्यक्रम अन्तरगत बाग्दुलामा ३० जनाको निशुल्क स्वास्थ्य परिक्षण गरिएको...

प्यूठानमा ४ हजार ९ सय ४० जनाले एसइई परीक्षा दिँदै

चालु शैक्षिक सत्र २०८१ को माध्यमिक शिक्षा परीक्षा(एसइई) बिहीबारदेखि सुरु हुँदै छ । परीक्षाका लागि...

जलवायु परिवर्तन र अनुकूलन सम्बन्धी अभिमुखीकरण सम्पन्न

जलवायु परिवर्तन र अनुकूलन सम्बन्धी अभिमुखीकरण कार्यक्रम विजुवारमा सम्पन्न भएको छ । लुम्बिनी प्रदेश वन...

प्यूठानको अमर क्याम्पसमा अनेरास्ववियूका रोका मगर विजयी

प्यूठानको अमर क्याम्पस भिंग्रीमा अनेरास्ववियूका जीवन रोका मगर विजयी भएका छन्। अखिल क्रान्तिकारी, अखिल छैठौँ...

प्यूठानको गौमुखी क्याम्पसको स्ववियू सभापतिमा अखिल(छैठौँ)का जि.सी. विजयी

प्यूठानको गौमुखी क्याम्पसमा अखिल छैठौँका प्रविण जि.सी निर्वाचित भएका छन्। मङ्गलवार भएको स्ववियू निर्वाचनमा अखिल...