प्यूठान नगरपालिका ३, स्थित बिजयनगर रातामाटाका स्थानीय बन्दाबन्दीको सदुपयोग गर्दै व्यवसायीक तरकारी खेतीमा जुटेका छन् । पहिले घरको उपयोगको लागि मात्र तरकारीखेति गर्ने स्थानीय बन्दाबन्दीको कारण फुर्सदीलो भएपछि समयको सदुपयोग गर्दै बजारसम्म पु¥याउनेगरि बारीका पाटाभरी बर्खे तरकारी लगाएका छन् । उनीहरुले लगाएको तरकारी बन्दाबन्दीकै अवधिमै हुर्कीयर बजारमा बिक्रि गर्न थालिसकेका छन् ।
विभिन्न पेसा व्यवसाय गर्नेहरु फुर्सद भएपछि सबैजना तरकारी खेतिमा लागेको स्थानीय मधुसुदन गौतमले बताए । गौतम यातायात व्यवसायी हुन् । उनले प्यूठानबाट काठमाडौ रात्री बस चलाउथे । उनले बस चलाउन छाडेको पाँच महिना भएको बताए । कोरोना भाइरसका कारण गरिएको बन्दाबन्दी चाडै नखुल्ने अनुमान लगाएपछि गाउँभरका स्थानीय भेलाएर सबैले तरकारी खेतिगर्ने सल्लाह गरेको गौतमले बताए । ‘यसरी घरमा बस्ने पहिले कहिल्यै फुर्सद हुदैनथ्यो,’गौतमले भने, ‘यसपालि घरमा बस्ने फुर्सद भो । मकै लगाउने बारीका पाटाभरी परिवारको सहयोगमा बर्खे तरकारी लगाएको हुर्कीसके ।’ उनले बैशाखमा लगाएका वभिन्न जातका बर्खे तरकारीले उत्पादन दिन सुरुगरेको बताए । राम्रोसंग खनजोत गरे लगाएको तरकारी गोड,मेल र रेखदेख गर्न पाइएकाले राम्रोसँग सप्रेको गौंतमले बताए ।
केहि वर्ष पहिले यहीकै स्थानीयले नागबेली बहुउदेश्यि कृषि सहकारी संस्था समेत गठन गरेका थिए । तर, अन्य कामले फुर्सद नभएकाले उनीहरुले तरकारीखेति गर्ने कुरालाई प्राथामिकता दिएका थिएनन् । अहिले उनीहरु यही सहकारी मार्फत तरकारी खेतिमा लागेका हुन् । सहकारीमा २७ जना स्थानीय आवद्ध भएको सहकारीका अध्यक्ष विष्णु पाण्डेले बताए । उनी वैदेशिक रोजगारिबाट केहि वर्ष अघि नेपाल फर्केका हुन् । ईजराइलमा रहदा कृषिमा सिकेको सीप यहाँ सदुपयोग गरेको पाण्डेले सुनाए । उनले छिमेकीहरुलाई तरकारीखेति गर्ने तरीका सीकाउने गरेको बताए । सहकारी मार्फत तरकारी पकेट क्षेत्र अन्तर्गत गाउ“भरमा ३६ वटा टनेलमा टमाटर र ५० रोपनी भन्दा बढि खाली जमिनमा सिमी बोडी, खुर्सानी, धनियाँ, मूलालगायत तरकारी लगाएको पाण्डेले बताए । यहाँका स्थानीयललाई कृषि ज्ञान केन्द्र दाङले प्राविधिक र आर्थिक सहयोग गरेको छ ।
निजामती सेवा, शिक्षण, व्यापार व्यवसायलगायत विभिन्न पेशा व्यवसायमा आवद्ध भएकाहरु सबै यसपाली तरकारी खेतिमा लागेको उनले बताए । ‘बिजुवार रातामाटा क्षेत्रको बजारमै दैनिक ५÷७ जिप तरकारी दाङ,कपीलबस्तुलागयत बाहिरी जिल्लाबाट भित्र्ने गरेको छ’,उनले भने,‘हाम्रो उदेश्य उताबाट आउने तरकारीलाई विस्थापन गर्ने हो ।’ हिजोआज दैनिक एक÷दुई गाडि तरकारी निश्कनेगरि गाउ“भरी तरकारी मौलाएको पाण्डेले बताए । कृषकहरुको तर्फबाट १४ लाख २५ हजार र कृषि ज्ञान केन्द्र दाङले १४ लाख ३ हजार रुपैयाँ यहाँको तरकारी खेतिमा लगानी भएको कृषि ज्ञान केन्द्र दाङका कृषि अर्थविज्ञ उमेशचन्द्र श्रेष्ठले जानकारी दिए । यो रकमले स्थानीयले घरघरमा टनेल, लिप्ट सिंचाइ पूर्वाधार निर्माण, विउ,विषादी, सुश्मतत्व, ट्यांकी, सिंचाइपाइप, मोटर लगायतमा खर्च गरेको श्रेष्ठले बताए । ‘रातामाटाका स्थानीयले बन्दाबन्दीमा अरुलाई नमुना हुनेगरि तरकारीखेति गरेका छन्,’उनले भने,‘केन्द्रको उनीहरुलाई थप हसयोग गर्दै जाने योजना छ ।’
गिरुप्रसाद भण्डारी/कान्तिपुर