२०७८ बैशाख १२आज विश्व औलो दिवस । प्यूठानमा विविध कार्यक्रमको आयोजना गरि यो दिवस मनाइएको छ । प्रदेश सरकार लुम्विनी प्रदेश निर्देशनालय स्वास्थ्य कार्यालय प्यूठानको आयोजना र स्वर्गद्धारी नगरपालिकाको समन्वयमा दिवस कार्यक्रम गरिएको हो ।
प्यूठानमा २०७६, देखि ०७८ सम्म गरी ३ वर्षको समयावधीमा १६ जना व्यक्तिमा औलो रोग देखा परेको स्वास्थ्य कार्यालय प्यूठानले जनाएको छ । विश्व स्वास्थ्य संगठन (डब्लुएचओ)ले सन् २००८ मा अप्रिल २५ लाई विश्व औलो दिवस घोषणा गरेको थियो । सोही दिनको स्मरणमा स्वास्थ्य कार्यलय प्यूठानले पनि विश्व औलो दिवस मनाएको हो ।
यो वर्ष औलोको भार कम गर्न नयाँपनमा जोड दिऔं र जिवन बचाऔं भन्ने नाराका साथ प्यूठान सहित नेपालमा पनि विश्व औलो दिवस मनाईएको स्वास्थ्य कार्यालय प्यूठानले जनाएको छ । औलोविरुद्ध जनचेतना जगाउने उद्देश्यले सोमवार प्यूठान सहित देशभर विविध जनचेलनामूलक कार्यक्रमको आयोजना गरिएको थियो ।
औलो नेपालको प्राथमिकता एकमा पर्ने जनस्वास्थ्य समस्या हो । नेपालमा हालसम्म पनि बर्षेनी करिब २ हजार जति प्रयोगशाला प्रमाणित औलो रोगी भेटिएको जनाइएको छ । संक्रमित पोथी एनोफिलिज लामखुट्टेको टोकाइबाट लाग्ने औलो रोगबाट गर्भवति महिला तथा पाँच वर्षमुनिका बालबालिका बढी जोखिममा रहेको पाईएको छ ।
संसारभर पाइने औलो परजिविमध्ये २ परजिविहरु प्लाज्मोडियम फाल्सिपेरम र प्लाज्मोडियम भाइभेक्स जातको परजिवि मात्र नेपालमा पाइने चिकित्सकले बताएका छन् ।
यी दुईमध्ये प्लाज्मोडियम फाल्सिपेरम परजिविले सार्ने औलो रोग बढी कडा र खतरनाक हुने विज्ञको दाबी छ । यो नेपालमा रहेको जम्मा औलो संक्रमण संख्याको १७ देखी २० प्रतिशतमा पाइन्छ । सरकारले नेपालमा औलो उन्मूलन गर्न २०२५ सम्मको दिर्घकालिन रणननिती लिएको छ ।
