२०७८ साउन १७प्यूठान । मल्लरानी गाउँपालिका २ मा पर्ने पूर्वी प्यूठानको धार्मिक आस्थाको केन्द्र ऐतिहासीक पालुकाथान मन्दिर संरक्षण भएपछि आन्तरिक पर्यटक बढ्न थालेका छन् । संरक्षणको अभावले जिर्ण बन्दै गएको मन्दिर प्रदेश सरकार उद्योग पर्यटन वन वातावरण मन्त्रालय मार्फत डिभिजनल वन कार्यालय प्यूठानले संरणको काम गरेपछि पर्यटक बढ्न थालेका हुन् ।
यहाँ पटक पटक गरि हालसम्म करिव २८ लाख रुपैया मन्दिर संरक्षणमा खर्च भएको छ । यो रकमबाट मन्दिर क्षेत्रमा गेट सहितको तारबार, शौचालय, रेलिङ सहितको सिढी, पालुको मुर्ति, ट्रि हाउस, सिमेन्टका कलरफुल बेन्च निर्माण गरिएको छ । उपभोक्ता समिति मार्फत काम गरिएकाले स्थानीयले अपनत्व लिन थालेका छन् ।
मन्दिर संरक्षण गरेर पर्यटक आउन थालेपछि थालेपछि स्थानीय खुसी भएको मन्दिर ब्यवस्थापन समितिका अध्यक्ष लेखनाथ पौडेलले बताउनुभयो । यस पालुकास्थान मन्दिरको ईतिहास पौडेल वशंंस“ग सम्वन्धित उहाँको भनाई छ । भारतको उत्तराखण्डको हरिद्वार पौडी क्षेत्रबाट नेपालका बिभिन्न भाग ह“ुदै प्यूठानको चुँजामा पौडेलहरु आएको ईतिहास रहेको छ ।
वि.सं १९४० सालमा चुजाठा“टीको मुडखोलामा पालुको मुर्ति फेला परेको इतिहास रहेको शिक्षक चक्रपाणी पौडेलले बताउनुभयो । त्यसपछि मंसिर पूणर्ीमाका दिन पुजाआजा गर्ने चलनको सुरुवात भएको उहाँको भनाई छ । चुजाठा“टी क्षेत्रका ५ गाउ“हरु चुजा, बरवोट, चौरपानी, बिजुली, सिउतेबाट बाजाघाजा सहित उपस्थित भई पुजाआजा गर्ने रहेको छ ।
प्यूठान, अर्घाखा“ची, दाङ्ग, कपिलवस्तु सम्मका पौडेलहरुको उद्गम स्थल चुजाको फेदीमा रहेको यो स्थानको संरक्षणमा पौडेलहरुले समेत ध्यान दिन थालेका छन् । पौडेलहरु दक्षिण दिशावाट गाउ“ प्रवेश गरेर उक्त स्थानमा धुप ध्वजा चडाएर चुजाको ठूलो गाउ“ प्रवेश गर्ने गरेको स्थानीयको भनाई छ । उत्तरी दिशावाट प्रवेश गर्दा हाल मल्लारनी-१, सिंदुरे भन्ने स्थानमा सिद्धपालुको पुजा गरी प्रवेश गर्ने चलन रहेको थियो ।
पालुकास्थान मन्दिर पूर्वी प्यूठानको आस्थाको धरोहर रहेकाले यसको संरक्षण गर्न गाउ“पालिका र सरोकारवाला निकायले ध्यान दिन थालेको वडा अध्यक्ष लेख बहादुर थापाले बताउनुभयो । पालुकास्थान मन्दिर रहेको स्थान निकै आकर्षण रहेको र व्यवस्थानमा सबैको चासो बढेपछि यहा“ पुग्ने पर्यटकहरु खुसी हुने उहाँको भनाई छ ।
पालुकास्थानलाई गाउ“पालिकाकै धार्मिक तथा पर्यटकीय मुख्य गन्तब्य बनाउने गरी यसको संरक्षण र विकासमा थप ध्यान पुर्याउन सक्ने हो यस मार्फत स्थानीयले पर्यटन मार्फत ठूलो लाभ लिन सक्ने जिल्ला वन डिभिजन कार्यालय प्युठानका सहायक वन अधिकृत दिपक केसीले जानकारी दिनुभयो । । प्रदेश सरकार, डिभिजनल वन कार्यालय मार्फत यहाँको पर्यटन प्रवद्र्धनमा कार्य थालनी भएको केसीले जानकारी दिनुभयो ।
