जीवनभर कांग्रेसको राजनीति गरेका वरिष्ठ नेता रामचन्द्र पौडेल १४ औं महाधिवेशन चलिरहेका बेला आँसु झार्दै अधिवेशन स्थल छाडेर घर पर्कन प¥यो । कांग्रेसको मूल्य, मान्यताप्रति सधैं अडिग रहेका उनी पार्टीको दोस्रो नेता र सरकारको उपप्रधानमन्त्री भए । तर, पार्टी र सरकारको पहिलो पदमा नपुगी राजनीतिक जीवनको उत्तरार्द्धमा निराश हुनु परेको छ ।
जे देखे, त्यो बोलेका कारण गुट, उपगुट र सत्तास्वार्थका कारण पार्टीको कार्यकारी पदबाट बिदा लिनुपर्ने अवस्थामा पौडेललाइ आएको हो । उनको झन्डै ६ दशकको सक्रिय राजनीतिक यात्रामा बिराम लागेको छ । सधै इमानदार नेताकोरुपमा स्थापीत कांग्रेसका संस्थापक नेताद्वय गणेशमान सिंह र कृष्णप्रसाद भट्टराई जीवनको उत्तरार्द्धमा पार्टीमा यस्तै नियती भोग्न परेको थियो ।
त्यो बेला तत्कालीन सभापति गिरिजाप्रसाद कोइरालाले लिएका नीति र कार्यशैलीगत व्यवहारका कारण जसरी सिंह र भट्टराईले पार्टीबाट अलग हुने बाटो रोजे, करिब त्यस्तै नियतिमा पुगेका छन् पौडेल पनि । त्यतिबेला सिंह र भट्टराईको गुनासो गिरिजाप्रसादसँग थियो । पौडेलको गुनासो सिंहपुत्र प्रकाशमान र गिरिजाप्रसादका भतिज शेखरप्रति छ ।
सधै सेरबहादुरसंग लड्न उस्काउनेहरुले पौडेललाई साझा उम्मेदवार बनाउन चाहेनन् । सहयोग गरेनन् । उनीहरूको महत्त्वाकांक्षाको सिकार बन्न परेको भन्दै पौडेलले चित्त दुखाएका छन् । संस्थापन बाहेकबाट साझा उम्मेदवार बन्न नसकेकाले आफू ‘दलदल’ मा फस्न नचाहेको भन्दै आँसु झारेका छन् । राष्ट्रिय राजनीतिको भूमिकामा रहिरहने उद्घोष गरेका उनले पार्टी जीवनको प्रतिस्पर्धामा अब नफर्कने सन्देश छाडेका छन् ।
पौडेललाई एक पटक पार्टी र सरकारमा पहिलो भएर केही गरौं भन्ने हुटहुटी थियो । शेरबहादुर देउवा पाँच पटक प्रधानमन्त्री र कांग्रेस (प्रजातान्त्रिक) सहित दुई पटक पार्टीको सभापति बन्दा पौडेलले भने पार्टी र राज्यसत्ताको पहिलो पद कहिल्यै पाउन सकेनन् । उमेरले पौडेल ७७ वर्षमा लागेका छन् ।
२०६५ सालमा उनले प्रधानमन्त्रीका लागि सत्र पटक प्रतिस्पर्धा गरेका थिए । त्यसमा उनको कमजोरी थिएन,तत्कालीन संवैधानिक व्यवस्थाका कारण उनले सत्र पटकसम्म प्रतिस्पर्धामा उत्रिनुप¥यो तर पनि प्रधानमन्त्रीका रूपमा सिंहदरबार प्रवेश गर्न सकेनन् । २०१७ सालपछि राजनीतिमा सक्रिय पौडेल २०४४ बाटै पार्टीको केन्द्रीय सदस्य भएका हुन् । आफैंले नेतृत्व गरेको समूहमा सभापतिका दुई जना उम्मेदवार भएपछि पौडेल कहाँ रहन्छन् भन्ने उत्सुकता छ । उनी जहाँ रहे पनि अब उनले सम्हालेको समूहको नेतृत्व सिंह वा कोइराला परिवार कसले लिने भन्ने मुख्य प्रतिस्पर्धा हुने छ ।