२०७९ श्रावण ०३, प्युठान गौमुखी गाउँपालिका २ अर्खा स्थित डाँडागाउँमा लाटानाच नचाउने कार्य सोमबार सम्पन्न गरिएको छ । हरेक दुई वर्षको अन्तरमा साउन २ गतेका दिन लाटा नाच नाच्ने चलन छ ।
परम्परागत रुपमा लाटा नचाउने कार्य सम्पन्न भएको स्थानीय मित्र थापाले बताए । यसपालि झण्डै एक सय लाटाहरु र दर्जन झाँक्री नाचमा सहभागी थिए । लाटा र झाँक्रीहरु परम्परागत भेषमा नाचमा सहभागी हुने गर्दछन् । अर्खाबाट झाँक्री र लाटाहरु नाच्दै गाउँबाट बोक्सा भगाउन लाटानाच नाचिने चलन रहेको स्थानीय सिताराम थापाले बताए । गाउँलेहरु बिरामी नपरुन, बाढीपहिरो आएर क्षति नहोस भनेर लाटानाच निकाल्ने चलन रहेको स्थानीय अगुवाहरु बताउँछन् ।
चलनअनुसार लाटा, झाँक्रीहरु सबै पुरुष मात्र बन्न पाउँछन् । लाटा झाँक्रीहरु अर्धनग्न अवस्थामा नाच्ने भएकाले महिलाहरुलाई लाटाहरु नाच्ने विषेश स्थानमा प्रवेश गर्न नदिने चलन छ । अर्खामा नाचिने लाटानाच बेग्लै खालको सस्कृति भएकाले यसको गर्जेना गर्नपर्न गौमुखी गाउँपालिकाका अध्यक्ष बिष्णु कुमार गिरीले बताए । उनले लाटा नाचलाई महिला, पुरुष सहभागि भएर हेर्न मिल्ने गरि सुधार गर्नपर्ने बताए । यहाँको लाटानाच हेर्नकोलागि प्यूठानका विभिन्न स्थानका साथै गुल्मी, अर्घाखाँची, बाग्लुङबाट समेत दर्जनार्थीहरु आउछन ।
