लामोसमय सम्म पानी नपरेर मकैबाली धमाधम सुक्न थालेपछि जिल्लाभरका किसान प्रभावित भएका छन् । मुख्यबालीको रुपमा पाखोबारीमा मकैबाली लगाउँदै आएका किसान पानी नपरेर सुक्न थालेपछि चिन्तित भएका हुन् । वर्षमा चार महिना यही उत्पादनबाट गुजारा चलाउँदै आएका किसान यस वर्ष मकै उत्पादन कम हुने भन्दै चिन्तित भएका हुन् । भर्खर चार/छ पाते भएका र केहि स्थानमा घोगा लाग्न थालेका बेला मकै सुक्न थालेपछि किसानहरु चिन्तित भएका छन् ।
लामो खडेरीले आफ्नो ५ रोपनी जग्गामा लगाएको मकैबाली सुकेको ऐरावती गाउँपालिका ३ बरौलाका किसान रामबहादुर थापाले बताए । चैतमा लगाएको चैते धानलाइ समेत पानी अभाव भएको उनले बताए । ‘गत वर्ष मकै बिक्री गरेर ५० हजार भन्दा बढी आम्दानी गरेको थिएँ । त्यसबाट ६ महिना घर खर्च टरेको थियो । यसपाली त गाह्रो हुने भो,’उनले भने, ‘मकैबाली सुकेकाले घर खर्च समेत चलाउन समस्या हुने देखिएको छ ।’
फोटो : विष्णु दसौदी
मकैबाली मात्र नभइ जिल्लाको पहाडी भेगका टारी खेतका लागि राखीएको धानको ब्याड समेत सुक्न थालेका र ब्याड जोगाउन गाग्रीमा पानी बोकेर बिहान बेलुकी चाहर्न पर्ने अवस्था आएको किसानहरुको गुनासो छ । मकै सुक्ने मात्र नभइ मकैसँग लगाएका अन्य कोसेबाली पनि नउम्रिएको प्यूठान नगरपाकिका ६ का किसान भिमकान्त भण्डारीले बताए । जेठको पहिलो तथा दोस्रो सातामा पानी परेपछि लगाएको तरकारी समेत सबै सखाप भएका उनले जानकारी गराए ।’ तीन रोपनी जग्गामा छरेको मकै उम्रदा वित्तकै सुक्यो,’उलने भने ।
फोटो : विष्णु दसौदी
लामो समयदेखि परेको खडेरीका कारण मुहान तथा खोला सुकेपछि सिँचाइको समस्याकै कारण किसानले लगाएको मकैबाली र धानको ब्याड सुक्न थालेको एकिकृत कृषी तथा पशुपन्छि विकास कार्यालय प्यूठानका निमित्त प्रमुख उमेश श्रेष्ठले बताए ।
मकैका बोट सुकेपनि दुई÷तीन दिन भित्रै बर्सात भएमा खासै असर नपर्ने उनले बताए । उनका अनुसार उच्च गर्मी तथा लामो समयदेखि परेको खडेरीका कारण खाद्यबाली मात्र नभई तरकारी, दलहन बालीलाई पनि असर परेको छ । रोपाइँ समेत प्रभावित भएको छ । प्यूठान जिल्लामा प्रत्येक वर्ष झण्डै ११ हजार हेक्टर क्षेत्रफलमा मकै र ६ हजार ५ सय ७५ हेक्टर क्षेत्रफलमा धान रोपाइँ गरिन्छ ।